Matchende eigenschappen
Goed kunnen koken, een verfijnde smaak hebben en handig zijn, zijn eigenschappen die goed combineren. Sportief zijn, spelinzicht hebben en goed tegen je verlies kunnen zijn ook kwaliteiten die een leuk setje vormen. Zal ik er nog ééntje doen? Wat dacht je van leiderschap, charisma en sociaal inzicht? Dat pakketje wil je wel toch? Voorgaande gaat helaas niet over mij.
In deze blog wil ik je uitleggen dat hooggevoeligheid, perfectionisme en Tourette geen ‘match made in heaven’ zijn.
Prikkelgevoeligheid
Prikkelgevoeligheid is een onderdeel van mijn Tourette. Touretters hebben over het algemeen een filter wat minder goed werkt. Licht, geluid, geuren, kleuren, emoties komen steviger binnen. Rob zegt dat bij mij altijd alles helemaal ‘comfi’ moet zijn. Als ik me niet voel als een baby’tje in het warme badwater, functioneer ik eigenlijk niet goed.
Voorbeelden
- Op een zonnige dag gaan bij mij thuis de gordijnen dicht. Zelfs bij bewolkt weer draag ik buiten een zonnebril. Als ik ‘m vergeet wanneer ik op weg ben voor een boodschapje van vijf minuten fiets ik er voor terug;
- Als ik een boek lees of me op een ander moment wil afschermen van game-geluiden van de pubers of zingende, neuriënde, met vingers tikkende huisgenoten zet ik van die oorbeschermers voor bouwvakkers op. Als het niet afdoende is, combineer ik het met oordoppen;
- Labels, vervelende naadjes moeten niet afgeknipt, maar draadje voor draadje uit kleding worden verwijderd;
- Met make-up, sieraden, haren in mijn gezicht, knellende kleding voel ik me niet vrij en kan ik me niet concentreren op taken. Eten koken in een strakke spijkerbroek voelt als wandelen met een steentje in mijn schoen en een blog schrijven met make-up op mijn gezicht haalt een groot deel van mijn aandacht weg. Als ik ’s ochtends opeens in een bevlogen moment toch een beetje mascara gebruik, vragen de kinderen of ik naar een feestje moet die dag;
- Mensen die me goed kennen weten dat ze het niet in hun hoofd moeten halen om geleende kleding, b.v. van de kinderen, voor me uit te wassen. Wasgeuren van anderen vind ik onverdraaglijk. Ik word licht agressief van die mierzoete walmen van wasverzachters. Zo ook van sterke parfums van vreemden die me voorbij lopen in de supermarkt. Het voelt als aanranding van mijn zintuigen. Ik moet me beheersen om niks te zeggen, maar een diep verontwaardigde blik kan ik meestal niet inhouden.
HSP (=hoogsensitiviteit)
Ik stelde de vraag of er verschil is tussen deze aan Tourette gerelateerde prikkelgevoeligheid en HSP tijdens een livestream van de stichting met neuroloog Agnes Wertenbroek, die gespecialiseerd is in Tourette. Ze gaf aan dat er wel degelijk een relatie is tussen Tourette en HSP en bevestigde dat mensen met Tourette veel meer opnemen, meer details zien en gevoeliger zijn.
Ik ben me pas kortgeleden gaan verdiepen in HSP, los van Tourette en ontdekte dat HSP veel meer is dan het versterkt ontvangen van prikkels via de zintuigen. Een hooggevoelig persoon is gevoeliger voor sfeer/stemmingen van de ander/emoties, denkt diep na over dingen, heeft meer tijd nodig, heeft meer behoefte aan stilte, wil vaker alleen zijn, vindt feestjes niet altijd leuk, wil drukte vermijden, kan ineens overprikkeld raken en kan moeilijk doen.
Mijn oorbeschermers draag ik bijvoorbeeld ook om me af te sluiten voor zakelijke telefoongesprekken van Rob, omdat ik de neiging heb om volledig in de sfeer van het gesprek mee te gaan. Ik voel het wanneer het gesprek niet lekker loopt, leef mee wanneer Rob zijn best doet om een klant een goed gevoel te geven of wanneer hij een negatieve boodschap brengt en kan me daar blijkbaar niet goed voor afschermen.
Grote groepen, feesten en bijeenkomsten zijn niet mijn ding. Omdat ik de veelheid aan prikkels en sociale interacties vaak niet kan verwerken, heb ik de neiging om naar binnen te keren en onzeker te worden.
Masker
Ik heb in het verleden zó geprobeerd om mee te lopen met de rest en wat meer losjes in het leven te staan, naar buiten gericht, met een lach, een grote mond, niks aan het handje! Het is tot voor kort nooit in me opgekomen dat ik hoogsensitief zou zijn omdat ik lange tijd niet heb geluisterd naar mijn systeem en me voortdurend heb aangepast. Dit was mijn strategie om niet buiten de boot te vallen.
Wetenschap
- Met hersenscans is aangetoond dat er bij HSP’ers meer hersengebieden oplichten bij bepaalde opdrachten dan bij niet-HSP’ers. Hun hersenen functioneren anders. Informatie wordt grondiger en diepgaander verwerkt.
- Ongeveer 1 op de 5 mensen is hoogsensitief.
Perfectionisme
Wat samenhangt met HSP is perfectionisme, de lat hoog leggen voor jezelf. Logisch, want omdat ik intenser en nauwkeuriger waarneem, heb ik een scherpe blik voor hoe het allemaal beter kan. Veel beter!
Ik ben sinds een aantal jaren vaste klant bij de fysiotherapeut, manueel therapeut, orthopeed en reumatoloog, vanwege fysieke klachten en blessures. Tijdens mijn laatste bezoek aan de reumatoloog kreeg ik onverwacht de volgende vragen:
Leg je de lat hoog voor jezelf? Kun je je energie goed doseren? Is er bij jou een goede balans tussen inspanning en ontspanning? Kun je je grenzen goed aangeven? Deze issues zouden mijn verhoogde spierspanning verklaren en daaruit voortvloeiende fysieke klachten.
Yoga
Bij yoga was ik het beste meisje van de klas. Al toen ik net begon, kreeg ik regelmatig de vraag of ik al lang aan yoga deed. Schijn bedriegt, want ik voel mijn lichaam niet goed aan, ga door de pijn heen en moet dan weer afhaken vanwege blessures.
Dit letterlijk niet aanvoelen van fysieke grenzen geldt ook voor grenzen in het dagelijkse leven. Als ik ergens voor ga, ga ik 100%. Het moet af, het moet goed en als het beter kàn, móet het ook beter.
HSP en Tourette
HSP en Tourette is een lastige combinatie. Tourette verstoort de rust die ik zo nodig heb. Bovendien heb ik vaak het gevoel dat iedereen naar me kijkt, dat anderen over me oordelen. De fysieke overprikkeling door Tourette en mijn overgevoeligheid op andere vlakken versterken elkaar.
Perfectionisme en Tourette
Tourette en perfectionisme is ook een dodelijke combinatie. Niks gaat perfect met Tourette. De tics en de dwang halen voortdurend de boel overhoop. Zij bepalen mijn natuurlijke grenzen. Wat een ingewikkelde brei is dit! Tourette, HSP en perfectionisme beïnvloeden elkaar heen en weer en alle kanten op.
Loslaten
Er is maar één manier om hier goed mee om te gaan:
Tourette heb ik.
Hooggevoelig ben ik.
Perfectionisme kan ik leren loslaten!
Lat omlaag
Oefening baart kunst. Door de druk wat van de ketel te halen merk ik vanzelf dat de wereld niet instort. Wat kan ik doen? De kinderen hun neus laten stoten met slechte cijfers als ze te laat bij me aankloppen voor hulp bij hun huiswerk. Accepteren dat er onenigheid is tussen mensen waar ik van houd.
Op een slechte dag in bed gaan liggen en niks doen, zelfs niet dat zinvolle boek lezen. Een verjaardagstaart kopen bij de Hema, in plaats van zelf bakken. Niet naar die belangrijke borrel gaan. Nee zeggen. Mensen boos of teleurgesteld laten zijn. Ik kan het aan.
Blog
Daarom heb ik besloten deze blog in één keer te schrijven. De woorden zijn niet eindeloos afgewogen. Ik heb er niet tien keer overheen gelezen om het nog iets mooier te zeggen. Ik heb ‘m opgeschreven zoals ik het jou aan de keukentafel zou vertellen. Ik heb niet gezocht naar mooiere woorden. Het is goed zo. Ìk ben goed zo. Ik ben 100% zoals ik bedoeld ben te zijn.
Over Hermi (1972):
Hermi woont met Rob (1968) en hun kinderen Lou (2007), Annabel (2008) en Tjeu (2009) in Tilburg. Een paar keer per jaar logeert Max (2007), een vakantievriendje uit een kindertehuis in Berlijn bij hen. De verschillende agenda’s van iedereen zorgen voor permanente leven in de brouwerij. Hermi noemt zichzelf een kerntouretter omdat ze geen aanverwante problemen als autisme of ADHD heeft, maar wel alle symptomen van Tourette. Geheel volgens de statistieken heeft één van de 3 kinderen, Annabel het syndroom geërfd. Ondanks dat Tourette altijd aanwezig is in hun gezin krijgt het weinig expliciete aandacht. Hermi werkt als nachtbegeleider bij een zorginstelling voor volwassenen met autisme, zodat ze overdag haar energie kan steken in haar gezin en de rust kan creëren die voor haar zo belangrijk is.