Het is een bekend gegeven dat je, zodra kennis hebt genomen van iets nieuws, je dit verschijnsel plotseling overal tegenkomt. Heb je net de zoete aardappel of de harissa ontdekt – vanwege een recept van Ottolenghi – dan kom je deze zaken bij wijze van spreken op elke straathoek tegen.
Evenzo is het met Tourette. Sinds ik een officiële diagnose heb, neem ik Tourette vaker waar dan voorheen. Ik ben alerter op mensen met tics op straat en op televisie – komt best vaak voor. Tourette is een onderdeel van mijn dagelijkse realiteit geworden. Ik ben ook op zoek gegaan naar romans en verhalen waarin iemand met Tourette een rol speelt. Zo heb ik recent de roman Motherless Brooklyn van Jonathan Lethem over een detective met Tourette gelezen. Het hebben van Tourette is geen voordeel in deze bedrijfstak, heb ik hieruit geleerd. Het boek is overigens ook verfilmd in 2019, en vertoond op een filmochtend van de Stichting Gilles de la Tourette.
Ook in de veelgeroemde HBO-serie Mare of Easttown speelt Tourette een rol van betekenis. De zelfmoord van de zoon van politie-inspecteur Mare (Kate Winslett) beïnvloedt nog vrijwel dagelijks haar gedrag. De zoon had een ernstige tic-stoornis en een diagnose Tourette. Hij was ook nog drugsverslaafd. Het wordt niet duidelijk of Tourette daaraan ten grondslag lag, maar de suggestie wordt wel gewekt. De hoofdpersoon ziet nu bij haar kleinzoon eveneens beginnende gezichtstics en maakt zich zorgen dat dit een voorbode is van Tourette, drugverslaving etc…
In gesprekken met haar psychiater probeert deze haar gerust te stellen, door te verklaren dat tics heel vaak bij jonge kinderen (vooral jongens) voorkomen en dat deze in de meeste gevallen vanzelf verdwijnen. Het is leuk om te zien dat de psychiater hiermee de gangbare wetenschappelijke inzichten verwoordt. De makers van de serie hebben hun huiswerk goed gedaan en reproduceren niet klakkeloos de clichés over Tourette.
Het is leuk om te zien dat Tourette serieuze aandacht krijgt in a major television series. Wel jammer van de associaties met drugsgebruik en zelfmoord. Ik ben benieuwd wat ik op de volgende straathoek tegen ga komen.
Over Paul Jansen (1962):
Paul woont met zijn vrouw Marieke in het centrum van studentenstad Leiden. Hun drie kinderen wonen respectievelijk in Leiden en Amsterdam. Paul werkt als projectmanager bij een ICT-bedrijf. Het managen van veel verschillende projecten door elkaar heen past goed bij zijn ‘talent’ om altijd met meerdere dingen tegelijk bezig te zijn in zijn hoofd. Na jarenlang zoeken naar de oorzaak van zijn periodieke vocale en faciale tics, heeft Paul recent officieel de diagnose Tourette gekregen. Gedragsmatige therapie om de tics te onderdrukken heeft geen effect gesorteerd. Paul probeert nu met medicijnen meer controle over zijn tics te krijgen. Tot nu toe met wisselend resultaat.